Што е Дaунов Синдром?
Даунов (Down) синдром е хромозомска состојба. Се сретнува и како Трисомија 21 поради дополнителната копија на хромозомот 21 во клетките.
Дали постои лек за даунов синдром?
Бидејќи Дауновиот синдром не е болест, туку состојба, не може да се каже дека се лечи – медицински терапии се индицирани доколку постојат придружни здравствени проблеми (опишани подолу). Преку овозможување навремен пристап до разни видови терапија (физикална, логопедска, окупациона), соодветно образование и промовирање социјална инклузија, може да им се помогне на луѓето со Даунов синдром да станат понезависни.
И покрај заедничките карактеристики кај лицата со Даунов синдром, важно е да се има предвид дека меѓу нив може да има големе разлики, па затоа е потребно да се овозможи поддршка и третман прилагодени на индивидуалните потреби на лицето.
Колку е чест Дауновиот синдром?
Според светските статиските се јавува кај 1:800 дo 1:1000 живородени деца (СЗО)
Кои се причините за даунов синдром?
И покрај тоа што е познат механизмот на настанување, причините за појава на Даунов сидром сѐ уште се нејасни. Возраста на жената кога таа забременува е единствениот фактор јасно идентификуван како можност за зголемување на шансите појава на Даунов синдром.
На пример, една жена која има:
- 25 години има ризик од 1 во 1250
- 30 години има ризик од 1 во 1000
- 35 години има ризик од 1 во 400
- 40 години има ризик од 1 во 100
- 45 години има ризик од 1 во 30
Сепак, бебиња со Даунов синдром се родени од мајки од сите возрасти и повеќе од половина од бебињата со Даунов синдром се родени од мајки кои се под 35 години. Тоа е затоа што жените под 35 се мнозинскиот број на родилки.
Карактеристики на Даунов синдром
Кај лицата со Даунов синдром се забележливи одредени физички карактеристики како закосени очи, мал нос и издаден јазик. Како состојба, го карактеризира и развојна забавеност на поле на когниција, перцепција и говор, што ги сместува оние кои го имаат во категорија на лица со интелектуална попреченост. Доколку им се обезбедат соодветни услови за остварување на сопствените потенцијали и се поттикнува нивната вклученост во општеството, лицата со Даунов синдром би можеле да постигнат образовни успеси, да остварат работен однос и да им се овозможи понезависен живот.
Состојби поврзани со Дауновиот синдром
Кај некои луѓе со Даунов синдром можат да се јават придружни здравствени проблеми и состојби кои вклучуваат:
- Срцеви маани
- Проблеми со видот
- Проблеми со слухот на слухот
- Хипотироидизам
- Респираторни проблеми
- Нарушувања врзани со крвта
- Епилепсија
- Хипотонија (слаб мускулен тонус)
- Проблеми со горниот дел на ‘рбетот
- Проблеми со спиењето (опструктивна ноќна апнеа)
- Заболување на непцата и проблеми со забите
- Дигестивни проблеми и нетолерантност на глутен
- Ментални и емотивни нарушувања
- Алцхајмерова болест
Дали даунов синдром е прогресивна состојба?
Даунов синдром сам по себе не е прогресивна состојба. Сепак, ефектите може да се променат со текот на времето на подобро или полошо.
Други организации кои се занимаваат со Даунов Синдром
- Трисомија 21 (https://www.facebook.com/Trisomija21Skopje )
- Даунн Синдром Центар (http://www.downsyndrome.mk/)